Een smaakvol en geneeskrachtig kruid
Gember, de aromatische wortelstok van de “Zingiber officinale” plant, heeft door de eeuwen heen een prominente plaats veroverd in vele keukens over de hele wereld. De plant is verwant aan andere sterk smakende planten zoals kardemom en kurkuma, en net zo waardevol in de thuisapotheek. De productie van gemberthee, oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Azië, vind je voornamelijk terug in China en India, en in mindere mate in regio’s zoals de Caraïben, Oost-Afrika, Sri Lanka, Nepal, Brazilië, Jamaica, enzoverder.
De unieke smaak en krachtige medicinale eigenschappen maken gember geliefd bij zowel foodies als aanhangers van een gezonde levensstijl. Of je het nu gebruikt om gerechten op smaak te brengen of om een warm, kruidig drankje te maken: het loont de moeite om de magische wereld van gember te verkennen!
Geschiedenis
De eerste vermelding van gember vinden we terug in de 'Gesprekken van Confucius', geschreven tijdens de Periode van Strijdende Staten in China (475-221 v.Chr.). Volgens legendes verwerkte Confucius in al zijn maaltijden gember.
Tijdens de Song Dynastie (960-1279) vond gember zijn weg naar China vanuit de zuidelijke regio's. Het kruid verspreidde zich verder richting het westen en de Arabieren introduceerden gember in het Middellandse Zeegebied. Invloedrijke schrijvers zoals Dioscorides en Plinius de Oudere beschreven gember uitvoerig, terwijl Ptolemaeus de gemberproductie in Ceylon (het huidige Sri Lanka) vermeldde in zijn notities in 150.
In het Romeinse Rijk werd gember, samen met zijn verwante galangal, een integraal onderdeel van exclusieve kruidenremedies voor welgestelden. De import naar Europa kende hoogdagen tijdens de Middeleeuwen.
Het gebruik beperkte zich in die tijd vooral tot culinaire toepassingen. Maar naarmate de voordelen van gember werden beschreven in officiële farmacopeeën, groeide het uit van een luxe voor de welgestelden tot een basisingrediënt in vele gerechten. Ter vergelijking: in het 14de-eeuwse Engeland kostte een pond gember evenveel als een schaap.
Oogst
Het oogsten van gember gebeurt meestal wanneer de plant begint te verwelken, een signaal dat de wortelstok of gemberwortel klaar is voor gebruik. Na het oogsten wordt de gemberwortel grondig gewassen en afgeschraapt om de buitenste lagen te verwijderen.
Vandaag de dag vind je verse gemberwortel makkelijk terug in de supermarkt. Let altijd op een gladde buitenkant zonder rimpels: een teken van versheid en kwaliteit.
Verse gember voegt een heerlijke smaak toe aan diverse culinaire gerechten, terwijl gemberpoeder een handige en smaakvolle toevoeging is aan je kruidenassortiment. Thee van verse gember smaakt heerlijk, maar ook gedroogde gember is bijzonder handig voor het maken van een lekkere thee.
Smaak
Een kopje gemberthee biedt een heerlijke manier om te ontspannen. Maar hoe smaakt gember eigenlijk? Het heeft een complex, uniek en dynamisch smaakprofiel dat op verschillende manieren tot uiting komt. Het heeft pittige en aromatische tonen die soms intens kunnen aanvoelen. Een schijfje citroen en/of honing brengen de smaken meer in balans.
Gember kan je beschouwen als warm, peperachtig en zoet – met een uniek en pittig aroma dat perfect past bij zowel zoete als hartige gerechten. Gebruik verse gember in roerbakgerechten, curry's, marinades, sauzen en desserts om de smaak naar een hoger niveau te tillen.
Gezondheidsvoordelen en medicinaal gebruik
Boost van het immuunsysteem:
Dankzij de aanwezigheid van een grote hoeveelheid antioxidanten ondersteunt gember het immuunsysteem. Een heerlijk kopje gemberthee, rijk aan gingerol en shogaol, geeft het immuunsysteem een boost op koude winterdagen en tijdens het griepseizoen. De antibacteriële eigenschappen van gemberthee helpen het lichaam bovendien te beschermen tegen schadelijke bacteriën. De pittige eigenschappen maken slijmen los bij een verkoudheid en het verzacht keelpijn. Daarnaast bevorderen de hoge gehaltes aan vitamine C en magnesium herstel bij verkoudheden en griep.
Ontstekingsremmend:
De actieve bestanddelen in gember, met gingerol in het bijzonder, dragen bij aan enkele ontstekingsremmende eigenschappen. Gember is een natuurlijke remedie bij aandoeningen zoals artritis en gewrichtspijn, en blijkt bijzonder nuttig te zijn in de ondersteuning van algemene gewrichtsfuncties. Studies naar de ontstekingsremmende effecten van gember tonen effectief een vermindering van ontstekingswaarden en een verlichting van pijn bij osteoartritis.
Pijnbestrijding:
De ontstekingsremmende eigenschappen van gember dragen bij aan het verlichten van pijn, waardoor het een natuurlijke remedie is voor spierpijn en gevoeligheid. Studies tonen aan dat gember een doeltreffend alternatief kan zijn voor gangbare pijnstillers. Andere studies tonen dan weer aan dat kniepijn, geassocieerd met osteoartritis, vermindert na het gebruik van gember. Regelmatig een kopje gemberthee drinken kan de moeite waard zijn als je last hebt van pijn na het sporten, bij een chronische ziekte of bij aandoeningen zoals artritis en osteoartritis.
Vertering en metabolisme:
Gember ondersteunt de spijsvertering door het stimuleren van speekselproductie en het verminderen van maagcontracties. Studies bevestigen de gunstige effecten van gember op de beweeglijkheid van het maagdarmkanaal waarbij het de snelheid van voedsel door het spijsverteringskanaal gaat reguleren. Hierdoor kan gember een effectieve behandeling zijn voor dysritmie, een aandoening die de normale beweging van voedsel door het spijsverteringsstelsel verstoort.
Bron van vitaminen en mineralen:
Gemberthee bevat enkele essentiële vitaminen en mineralen, waaronder vitamine C, vitamine B6, magnesium, kalium, koper, mangaan en vezels. Deze voedingsstoffen spelen een belangrijke rol bij de absorptie van ijzer, houden weefsels gezond en ondersteunen de functie van zenuwen en spieren.
Behandeling van misselijkheid en braken:
Wetenschappelijk onderzoek bevestigt wat ze in de oudheid al wisten: gember is een doeltreffend hulpmiddel tegen misselijkheid, vooral bij zwangerschap, chemotherapie en braken na anesthesie.
Ondersteuning van de bloeddoorstroming:
Gemberthee bevordert de bloedcirculatie dankzij zijn vaatverwijdende eigenschappen waardoor het risico op bloedklonters en hartziekten vermindert. Het uitzetten van de bloedvaten zorgt ervoor dat het bloed beter kan stromen. Belangrijke bestanddelen zoals gingerol en zingerone dragen bij aan een goede circulatie. Bovendien blokkeert gember de opname van vetten en vermindert het de vorming van vetophoping in de bloedvaten.
Regulering bloedsuiker en cholesterol niveaus:
Studies bevestigen dat gemberthee de bloedsuikerspiegel kan reguleren. Bovendien blijkt het een positieve impact te hebben op het verlagen van de triglyceriden en LDL-cholesterol, wat opnieuw aantoont dat gember de hartgezondheid ondersteunt.
Bevorderen van hersenfuncties:
Gemberthee heeft een gunstig effect op de algemene gezondheid van de hersenen en ondersteunt de cognitieve functies. Hierdoor kan het ingezet worden bij de behandeling van dementie en bij de preventie van neurologische aandoeningen.
Ondersteuning van het ademhalingsstelsel:
Gemberthee werkt verzachtend bij ademhalingsklachten. Extreme reacties van het immuunsysteem bij allergieën worden afgezwakt, wat symptomen als kortademigheid en tranende ogen vermindert. Het onderdeel 6-gingerol in gember blokkeert de werking van T-cellen, die door het immuunsysteem worden ingezet bij allergiesymptomen.
Onderzoek hiernaar is vrij beperkt, maar sommige studies identificeren gember als een mogelijk antihistaminicum dat een oplossing biedt bij neusverstopping en niezen. Daarnaast ondersteunt gember de longen door slijmen te verwijderen, de luchtwegen vrij te maken en ontstekingen af te remmen.
Disclaimer: Hoewel gemberthee over het algemeen veilig is en tal van gezondheidsvoordelen heeft, raden we toch enige voorzichtigheid aan. Raadpleeg altijd een arts voor een behandeling van de hierboven beschreven klachten, vooral als het gaat om chronische aandoeningen.
Hoe zet je gemberthee?
Gemberthee kan je beschouwen als een kruideninfusie en de toepassingen zijn heel veelzijdig: van rauwe gember, gemberpoeder, gedroogde gember, tot theezakjes of losse thee blends. Rasp ongeveer 1 theelepel rauwe gember per kopje en voeg heet (95° - 100°) water toe. Laat ongeveer 10 minuten trekken om zo te profiteren van de maximale voordelen. Voeg een beetje citroen, honing of esdoornsiroop toe voor extra smaak.
We raden je aan om te experimenteren met verschillende variaties zoals citroen-gemberthee of masala chai. Wat denk je ervan om kardemompeulen, zwarte peperkorrels, kaneelstokjes of kruidnagel toe te voegen?
Kies daarbij voor onze duurzame en (h)eerlijke thee. Verken ons divers aanbod aan kruidentheeën met gember, waaronder Ginger Bliss en Chamomile Ginger . Onze natuurlijke thee is uniek, (h)eerlijk en cafeïnevrij.
